Tổ chức dạy học theo dự án chủ đề “Muối khoáng và sự sống” (Khoa học tự nhiên 7) nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học cho học sinh

Tổ chức dạy học theo dự án chủ đề “Muối khoáng và sự sống” (Khoa học tự nhiên 7) nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học cho học sinh

Hà Văn Dũng dung.bio.sphn.th@gmail.com Tạp chí Giáo dục Số 4 Trịnh Hoài Đức, quận Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam
Tóm tắt: 
Chương trình Giáo dục phổ thông môn Khoa học tự nhiên 2018 đã được ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, đồng thời sách giáo khoa môn học này ở lớp 6, 7 đã được đưa vào sử dụng và đến năm học 2023 - 2024 tiếp tục được đưa vào giảng dạy ở lớp 8. Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học trong chương trình mới được mô tả xuyên suốt từ lớp 1 đến lớp 12 thông qua các môn học về Khoa học tự nhiên. Trong dạy học Khoa học tự nhiên 7, để phát triển được năng lực này, có nhiều phương pháp/biện pháp khác nhau nhưng sử dụng dạy học theo dự án có nhiều cơ hội và phù hợp với đặc thù kiến thức của môn học này. Nghiên cứu đề xuất quy trình tổ chức dạy học theo dự án nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học cho học sinh trong dạy học chủ đề “Muối khoáng và sự sống” (Khoa học tự nhiên 7). Kết quả nghiên cứu là tài liệu tham khảo hữu ích cho giáo viên môn Khoa học tự nhiên.
Từ khóa: 
dạy học theo dự án
Khoa học tự nhiên 7
vận dụng kiến thức
kĩ năng đã học
Muối khoáng và Sự sống.
Tham khảo: 

[1] Ban Chấp hành Trung ương, (04/11/2013), Nghị quyết số 29-NQ/TW về Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

[2] Bộ Giáo dục và Đào tạo, (26/12/2018), Chương trình Giáo dục phổ thông - Chương trình tổng thể (ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo).

[3] Nguyễn Thị Thanh - Hoàng Thị Phương - Trần Trung Ninh, (2014), Phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho học sinh thông qua việc vận dụng lí thuyết kiến tạo vào dạy học Hóa học, Tạp chí Giáo dục, số 342, tr.53-54; 59.

[4] Đặng Xuân Thư - Nguyễn Thị Thanh, (2014), Phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho học sinh qua việc giảng dạy Hóa học 10 theo lí thuyết kiến tạo, Tạp chí Khoa học Giáo dục, số 108, tr.14-16

[5] Huỳnh Gia Bảo - Lê Thị Phượng - Lê Tấn Tài - Nguyễn Xuân Trường, (2023), Phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học cho học sinh trung học phổ thông qua bài tập Hóa học hữu cơ tiếp cận PISA, JOURNAL OF SCIENCE (Educational Sciences), Tập 68, số 02, tr. 213-224. DOI: 10.18173/2354-1075.2023-0053

[6] Hà Thị Lan Hương, (2021), Tổ chức dạy học Hóa học theo tiếp cận tích hợp nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng cho học sinh trung học cơ sở, Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

[7] Trần Thị Ngọc Ánh - Lê Công Triêm, (2016), Bồi dưỡng năng lực vận dụng kiến thức vật lí vào thực tiễn thông qua sử dụng phối hợp các loại hình thí nghiệm trong dạy học Vật lí, Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, tập 61, số 8B, tr.196-202

[8] Lê Thị Thu Hiền - Lê Hoàng Phước Hiền, (2017), Xây dựng và sử dụng bài tập gắn với thực tiễn trong dạy học vật lí nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức của học sinh trung học phổ thông, Tạp chí Giáo dục, số 405, tr.53-56

[9] Phạm Thị Hồng Tú - Nguyễn Thị Hằng - Lương Thị Kim Mùi, (2019), Tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học “Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở thực vật” (Sinh học 11) nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh ở trường phổ thông, Tạp chí Giáo dục, số 463, tr.40-45; 34.

[10] Lê Thanh Oai - Phan Thị Thanh Hội, (2019), Sử dụng bài tập để rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học cho học sinh trong dạy học Sinh học trung học phổ thông, Tạp chí Giáo dục, số 452, tr.57-60

[11] Đinh Quang Báo - Phùng Thị Mai Hòa, (2020), Quy trình thiết kế và sử dụng bài tập thực tiễn nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh trong dạy học chương “Chuyển hóa vật chất và năng lượng” (Sinh học 11), Tạp chí Giáo dục, số 477, tr.46-51.

[12] Hà Văn Dũng - Khuất Hương Liên, (2022), Xây dựng và sử dụng bài tập thực tiễn nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho học sinh trong dạy học chương “Trao đổi chất và năng lượng” (Sinh học 8), Tạp chí Giáo dục, tập 22, số 19, tr.11-16.

[13] Phạm Thị Hồng Tú - Hà Thanh Hương, (2021), Sử dụng bài tập tình huống nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng cho học sinh trong dạy học môn Khoa học tự nhiên, Tạp Chí Giáo dục, số 500, tr.11-15.

[14] Văn Thị Thanh Nhung, (2016), Các biện pháp phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn trong dạy học Sinh học ở trường trung học phổ thông, Tạp chí Giáo dục, số 373, tr.46-48.

[15] Trần Thái Toàn, (2018), Một số biện pháp phát triển kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho học sinh trong dạy học Sinh học trung học phổ thông, Tạp chí Giáo dục, số 440, tr.44-48; 29.

[16] Tran, T. T., & Phan, T. T. H., (2017), Process of training for student skill of applying knowledge into practice in teaching Biology in high school, Proceeding of international conference on the development of science teachers’ pedagogical competence to meet the requirement of general education innovation. Hanoi December 2017, pp.73-79

[17] Phan Thị Thanh Hội - Nguyễn Thị Thu Hằng, (2018), Đánh giá năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn của học sinh trong dạy học phần Sinh học vi sinh vật - Sinh học 10, Tạp chí Giáo dục, số 432, tr.52-56.

[18] Ha Van Dung, Pham Viet Quynh, (2022), Designing Exercises to Enhance Natural Competence for Primary School Students in Theme Animal Teaching of Sciences Subject Based on the PISA Approach(pp. 306-313), Proceedings of 2ndHanoi forum on Pedagogical and Educational Sciences. Vietnam National University Press, Hanoi

[19] Bộ Giáo dục và Đào tạo, (26/12/2018), Chương trình Giáo dục phổ thông môn Khoa học tự nhiên (Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT).

[20] Hà Thị Thúy, (2015), Tổ chức dạy học theo dự án Sinh học 10 trung học phổ thông góp phần nâng cao năng lực tự học cho học sinh, Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

[21] Nguyễn Văn Tuấn, (2022), Tổ chức dạy học theo dự án trong môn Toán cao cấp cho sinh viên đại học khối ngành kĩ thuật, Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

[22] Cao Thị Sông Hương, (2014), Tổ chức dạy học dự án một số kiến thức thuộc chương Điện học (Vật lí lớp 9 trung học cơ sở) nhằm phát huy tính năng động, bồi dưỡng năng lực sáng tạo và hợp tác của học sinh, Luận án Tiến sĩ Giáo dục học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

[23] Nguyễn Đăng Tùng, (2016), Phát triển năng lực hợp tác ở người học thông qua dạy học theo dự án, Tạp chí Khoa học Giáo dục, số 133, tr.45-47.

[24] Trần Thị Hà Phương, (2018), Dạy học theo dự án một số chủ đề Toán rời rạc cho học sinh chuyên Toán, Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

[25] Trần Đình Khiết - Lê Kim Long, (12/2019), Vận dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học về Silic và hợp chất của Silic nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh trung học phổ thông, Tạp chí Giáo dục, số đặc biệt, tr.187-191.

Bài viết cùng số