XU HƯỚNG CÔNG BỐ BÀI BÁO MÔ TẢ DỮ LIỆU TRONG LĨNH VỰC KHOA HỌC XÃ HỘI Ở VIỆT NAM: MỘT PHÂN TÍCH DỰA TRÊN SCOPUS

XU HƯỚNG CÔNG BỐ BÀI BÁO MÔ TẢ DỮ LIỆU TRONG LĨNH VỰC KHOA HỌC XÃ HỘI Ở VIỆT NAM: MỘT PHÂN TÍCH DỰA TRÊN SCOPUS

Lê Thị Tuyết Trinh* letrinh1282@gmail.com Trường Đại học Đồng Tháp 783 Phạm Hữu Lầu, thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp, Việt Nam
Lê Minh Cường lmcuong@dthu.edu.vn Trường Đại học Đồng Tháp 783 Phạm Hữu Lầu, thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp, Việt Nam
Nguyễn Thụy Phương Trâm nguyenthuyphuongtramdt@gmail.com Trường Trung học phổ thông Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng 320 quốc lộ 20, Liên Nghĩa, Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng, Việt Nam
Đỗ Thị Trinh trinhdt@tnue.edu.vn Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên Số 20 đường Lương Ngọc Quyến, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên, Việt Nam
Đoàn Thị Phương Thục dtpthuc@thanhdouni.edu.vn Viện Nghiên cứu Giáo dục và Chuyển giao tri thức, Trường Đại học Thành Đô Quốc lộ 32, Hoài Đức, Hà Nội, Việt Nam
Tóm tắt: 
Dữ liệu nghiên cứu là một trong những sản phẩm giá trị nhất của phần lớn các nghiên cứu. Việc công khai các bộ dữ liệu nghiên cứu dưới dạng miễn phí và truy cập mở do đó trở thành một trong những thực hành cốt lõi của phong trào khoa học mở. Trong bối cảnh này, xuất bản các bài báo dữ liệu là một lựa chọn tối ưu, không chỉ để công bố dữ liệu mà còn cung cấp các mô tả cần thiết giúp đồng nghiệp và cộng đồng nghiên cứu dễ dàng tìm kiếm, truy cập và tái sử dụng. Tuy nhiên, việc xuất bản dữ liệu vẫn là một thực hành chưa phổ biến và còn xa lạ đối với các nhà khoa học Việt Nam. Nghiên cứu này tập trung xem xét các bài báo dữ liệu thuộc lĩnh vực Khoa học xã hội của các tác giả Việt Nam được công bố trên các tạp chí được chỉ mục trong cơ sở dữ liệu SCOPUS. Kết quả cho thấy, có 57 bài báo dữ liệu được ghi nhận, với số lượng vượt mốc 10 bài/năm từ năm 2020, trùng với thời điểm đại dịch COVID-19 bùng phát, trong đó các công bố nổi bật chủ yếu thuộc lĩnh vực giáo dục. Phần lớn các bài báo được công bố trên Tạp chí Data in Brief. Ngoài ra, nghiên cứu cũng liệt kê các nguồn tài trợ cho các bài báo dữ liệu và thảo luận về tầm quan trọng của thực hành này đối với cộng đồng học thuật Việt Nam.
Từ khóa: 
Công bố dữ liệu
chia sẻ dữ liệu
SCOPUS
khoa học mở.
Tham khảo: 

[1] Van der Zee, T., & Reich, J., (2018), Open Education Science. Science, 359(6376), 794-795.

[2] Vicente-Saez, R., & Martinez-Fuentes, C, (2018), Open Science now: A systematic literature review for an integrated definition, Journal of Business Research, 88, 428-436, https://doi.org/10.1016/j. jbusres.2017.12.043

[3] The World Bank (n.d.), Publishing Data, Dimewiki, Retrieved from https://dimewiki.worldbank.org/ Publishing_Data

[4] Michener, W, (2015), Ecological data sharing, Ecol. Informatics, 29, 33-44, https://doi.org/10.1016/j. ecoinf.2015.06.010

[5] Hauser, R, (2018), Sharing data: Some examples, Chinese Journal of Sociology, 4, 262 – 276, https:// doi.org/10.1177/2057150X18762025.

[6] Burgelman, J., Pascu, C., Szkuta, K., Von Schomberg, R., Karalopoulos, A., Repanas, K., & Schouppe, M, (2019), Open Science, Open Data, and Open Scholarship: European Policies to Make Science Fit for the Twenty-First Century, Frontiers in Big Data, 2, 469872, https://doi.org/10.3389/ fdata.2019.00043.

[7] Tenopir, C., Allard, S., Douglass, K., Aydinoğlu, A., Wu, L., Read, E., Manoff, M., & Frame, M, (2011), Data Sharing by Scientists: Practices and Perceptions, PLoS ONE, 6. https://doi.org/10.1371/ journal.pone.0021101

[8] Borgman, C. L, (2012), The conundrum of sharing research data, Journal of the American Society for Information Science and Technology, 63(6), 1059- 1078

[9] Wilkinson, M. D., Dumontier, M., Aalbersberg, I. J., Appleton, G., Axton, M., Baak, A., ... & Mons, B, (2016), The FAIR Guiding Principles for scientific data management and stewardship, Scientific data, 3, 160018.

[10] Elsevier. (n.d.). What content is indexed in SCOPUS? Retrieved from https://service.elsevier.com/app/ answers/detail/a_id/11274/c/10547/supporthub/ SCOPUS/kw/Data+paper/

[11] Vuong, Q., & Nguyen, T, (2016), Data on Vietnamese patients' financial burdens and risk of destitution, Data in Brief, 9, 543-548. https://doi.org/10.1016/j. dib.2016.09.040

[12] Trung, T., Hoang, A. D., Nguyen, T. T., Dinh, V. H., Nguyen, Y. C., & Pham, H. H., (2020), Dataset of Vietnamese student’s learning habits during COVID-19, Data in Brief, 30, 105682.

[13] Van Nguyen, D., Pham, G. H., & Nguyen, D. N., (2020), Impact of the Covid-19 pandemic on perceptions and behaviors of university students in Vietnam, Data in Brief, 31, 105880.

[14] Huynh, T. L. D., (2020), Data for understanding the risk perception of COVID-19 from Vietnamese sample, Data in brief, 30, 105530.

[15] Huynh, T. L., (2020), The COVID-19 risk perception: A survey on socioeconomics and media attention, Econ. Bull., 40(1), 758-764

[16] Strcic, J., Civljak, A., Glozinic, T. et al, (2022), Open data and data sharing in articles about COVID-19 published in preprint servers medRxiv and bioRxiv, Scientometrics 127, 2791–2802, https://doi. org/10.1007/s11192-022-04346-1.

[17] U.S. National Science Foundation (n.d.), Chapter VI - Other Post Award Requyrements and Considerations. Office of Budget Finance and Award Management (BFA) Retrieved from https://www.nsf.gov/pubs/ policydocs/pappguide/nsf11001/aag_6.jsp#VID4

Bài viết cùng số