Danh sách bài viết

Phát triển năng lực người học là định hướng cốt lõi trong Chương trình Giáo dục phổ thông nói chung và Chương trình môn Khoa học tự nhiên nói riêng. Việc xây dựng Chuẩn đánh giá năng lực khoa học tự nhiên góp phần để giáo viên thiết kế được các kế hoạch bài học và thực hiện giảng dạy để phát triển và đánh giá đúng năng lực của học sinh, đồng thời có biện pháp thúc đẩy để năng lực khoa học tự nhiên của các em phát triển lên cao hơn. Bài viết giới thiệu các bước thực hiện xây dựng Chuẩn và minh họa về Chuẩn đánh giá năng lực Khoa học tự nhiên trong môn Khoa học tự nhiên lớp 6, góp phần thực hiện có hiệu quả trong giảng dạy, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh.

Trung Quốc từ năm 1999 đến nay đã trải qua hai chu kì phát triển chương trình: từ Chương trình năm 2001 đến Chương trình năm 2011, từ Chương trình năm 2011 đến Chương trình năm 2022. Với mỗi chu kì phát triển khoảng 10 năm, Trung Quốc thường bắt đầu với quá trình điều tra thực trạng của chương trình trước đó để phát hiện ra những tồn tại cần được cải thiện dựa trên thực tế và yêu cầu mới của sự phát triển giáo dục, thông qua đó để xem xét sửa đổi hoặc xây dựng mới. Tiếp đó là xác định định hướng, nguyên tắc, trọng điểm phát triển, điều chỉnh Chương trình; xây dựng Chương trình tổng thể rồi đến chương trình các môn học; xin ý kiến góp ý sâu rộng để hoàn hiện, thử nghiệm Chương trình mới, điều chỉnh sau thử nghiệm và ban hành bằng văn bản. Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 của Việt Nam đến năm học 2024 - 2025 sẽ được triển khai trọn vẹn ở 12 lớp và chuẩn bị bước vào chu kì điều chỉnh, phát triển chương trình. Bằng phương pháp khảo cứu tài liệu liên quan, bài viết khái quát quá trình phát triển Chương trình Giáo dục của Trung Quốc trong hơn 20 năm qua, từ đó cung cấp thêm kênh tham khảo hữu ích cho công cuộc phát triển Chương trình Giáo dục phổ thông của Việt Nam.

Chương trình Giáo dục phổ thông năm 2018 được xây dựng theo hướng phát triển phẩm chất và năng lực cho học sinh thông qua năng lực các môn học, trong đó có môn Mĩ thuật. Việc đánh giá kết quả học tập của học sinh để đảm bảo công bằng, khách quan, tính khả thi của Chương trình là hết sức cần thiết. Do vậy, việc biên soạn Chuẩn cần được triển khai nghiên cứu nhằm hỗ trợ giáo viên trong việc dạy học và đánh giá kết quả giáo dục. Chuẩn đánh giá năng lực còn cung cấp cho người học những thông tin chính xác, kịp thời, có giá trị về mức độ đáp ứng yêu cầu cần đạt của Chương trình, góp phần nâng cao hiệu quả việc dạy học môn Mĩ thuật trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Chương trình môn Mĩ thuật được hình thành từ các thành tố cơ bản của Chương trình (đặc điểm môn học; quan điểm xây dựng Chương trình; mục tiêu, nội dung Chương trình…). Tuy nhiên, khi xây dựng Chuẩn (đánh giá) môn Mĩ thuật, các yêu cầu cần đạt có trong nội dung Mĩ thuật tạo hình và Mĩ thuật ứng dụng sẽ được sử dụng làm cơ sở thực hiện.

Bối cảnh thực hiện sách giáo khoa mới là dạy học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh. Do vậy, năng lực chuyên môn của giáo viên cần phải phát triển để đáp ứng. Khảo sát thực trạng quản lí hoạt động phát triển năng lực chuyên môn cho giáo viên ở các trường tiểu học Thành phố Hồ Chí Minh, tác giả nhận định hiệu quả quản lí hoạt động này còn yếu. Vì vậy, tác giả đề xuất các biện pháp tập trung nâng cao chất lượng về xây dựng kế hoạch dạy học và giáo dục, sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục, đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá của giáo viên ở các trường tiểu học.