Danh sách bài viết

Nghiên cứu xây dựng Chuẩn đánh giá năng lực học sinh nói chung và xây dựng Chuẩn đánh giá năng lực học sinh trong môn Lịch sử nói riêng đang là nhiệm vụ cần thiết góp phần triển khai hiệu quả Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Xây dựng Chuẩn đánh giá năng lực học sinh là quá trình cần được thực hiện một cách đồng bộ ở tất cả các môn học, cấp học. Bài viết đề cập đến một số khái niệm Chuẩn, đặc điểm của môn Lịch sử ở cấp Trung học phổ thông và quy trình xây dựng Chuẩn đánh giá năng lực học sinh. Trên cơ sở quy trình đánh giá năng lực được xây dựng, nhóm tác giả đưa ra dẫn chứng minh họa Chuẩn thông qua ví dụ cụ thể về việc kết nối yêu cầu cần đạt với các thành phần năng lực và ví dụ về Chuẩn đánh giá năng lực học sinh trong môn Lịch sử lớp 10. Nội dung bài viết là kênh tham khảo hữu ích cho các nhà nghiên cứu và giáo viên khi xây dựng, thiết kế nội dung giáo dục, đánh giá năng lực học sinh theo chuẩn.

Trên cơ sở kế thừa và phát triển kết quả nghiên cứu đi trước, bài viết đưa ra định nghĩa về năng lực thích ứng, đồng thời xây dựng khung lí thuyết cho công cụ đánh giá năng lực thích ứng của giáo viên với Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Bộ công cụ gồm 4 tiêu chí, 46 chỉ báo tập trung vào các khía cạnh thích ứng: Sẵn sàng thích ứng, nguồn lực thích ứng, phản ứng thích ứng và kết quả thích ứng. Kết quả thử nghiệm độ tin cậy cho thấy, hệ số Cronbach’s Alpha chung đạt được của từng tiêu chí nằm trong giới hạn cho phép từ 0,6 đến 0,9; hệ số tương quan biến - tổng (Corrected Item-Total Correlation) của từng tiêu chí đạt được lớn hơn 0,3. Điều đó có nghĩa là, các biến quan sát của từng tiêu chí có sự tương quan với nhau. Cronbach’s Alpha nếu loại biến (Cronbach’s Alpha if Item Deleted) của 4 tiêu chí đều thấp hơn Cronbach’s Alpha chung và nằm trong giới hạn cho phép từ 0,6 đến 0,9. Kết quả kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha cho phép chúng tôi khẳng định độ tin cậy của các tiêu chí đo.

Năng lực thích ứng có ý nghĩa quan trọng giúp con người có thể tồn tại và đáp ứng với những thay đổi trong cuộc sống. Dạy học trải nghiệm là một mô hình dạy học phù hợp đối với việc phát triển năng lực thích ứng cho học sinh tiểu học. Thông qua quá trình dạy học trải nghiệm, học sinh thực hiện các hoạt động điều tra, khám phá, vận dụng kiến thức, kĩ năng vào cuộc sống xung quanh, tạo điều kiện cho học sinh chủ động suy nghĩ, tham gia vào các hoạt động thực tiễn một cách tích cực trong giờ học. Qua đó, các em tìm ra những tri thức mới, giải pháp mới dựa trên kiến thức, vốn hiểu biết của bản thân hướng đến việc hình thành những phẩm chất, năng lực cho mình. Bài viết trình bày tổng quan những công trình nghiên cứu về năng lực thích ứng và phát triển năng lực thích ứng cho học sinh tiểu học thông qua dạy học trải nghiệm. Từ quá trình nghiên cứu tổng quan, bài viết đưa ra những nhận định chung và hướng nghiên cứu phù hợp.

Mục tiêu nghiên cứu về việc thực hiện quan điểm chỉ đạo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 thể hiện trong sách giáo khoa Sinh học 12 (Bộ Chân trời sáng tạo) được đưa vào dạy và học ở Việt Nam từ năm học 2024 - 2025. Kết quả nghiên cứu cho thấy, sách giáo khoa Sinh học 12 (Bộ Chân trời sáng tạo) thực hiện đúng tinh thần các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội, thực hiện đúng quan điểm chỉ đạo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đó là tập trung vào các mục tiêu chính: Cung cấp kiến thức khoa học, chính xác; Xây dựng con đường học tập cho học sinh; Hình thành cho học sinh những kĩ năng và thái độ thiết yếu phù hợp với lứa tuổi nhằm phục vụ hoạt động dạy và học ở trường trung học phổ thông. Về cấu trúc của sách, gồm phần đầu là nội dung hướng dẫn sử dụng sách; trang các bài học; trang các bài ôn tập; cuối cùng là bảng giải thích thuật ngữ. Điểm nổi bật của sách giáo khoa Sinh học 12 (Bộ Chân trời sáng tạo) là mỗi bài học được xây dựng bằng một chuỗi các hoạt động học của học sinh nhằm phát huy tối đang tính tự chủ của học sinh; các tình huống gắn liền với thực tiễn, coi trọng việc tổ chức cho học sinh trải nghiệm thực tế; thiết kế minh họa sách giáo khoa tạo sức hấp dẫn và tạo hưng phấn cho người học.