ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG CỦA MÔ HÌNH NGÔN NGỮ GPT-5 TRONG GIẢI QUYẾT CÁC BÀI TOÁN TỐI ƯU HÓA THỰC TẾ Ở TOÁN 12

ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG CỦA MÔ HÌNH NGÔN NGỮ GPT-5 TRONG GIẢI QUYẾT CÁC BÀI TOÁN TỐI ƯU HÓA THỰC TẾ Ở TOÁN 12

Đỗ Ngọc Liêm liemdongoc523@gmail.com Nhà nghiên cứu độc lập 98A, đường 8C, khu dân cư Trung Sơn, xã Bình Hưng, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
Tóm tắt: 
Trong bối cảnh đổi mới giáo dục và sự phát triển nhanh của trí tuệ nhân tạo, việc đánh giá khả năng ứng dụng AI trong dạy học Toán là cần thiết. Nghiên cứu này tập trung khảo sát năng lực của GPT-5 trong giải quyết các bài toán tối ưu hóa thực tế thuộc Chương trình Giáo dục phổ thông môn Toán 12 (2018) vốn là dạng Toán học sinh thường gặp khó khăn. Bộ dữ liệu gồm 40 bài toán tiêu biểu được giải bằng ba cấu hình lệnh khác nhau. Các lời giải do AI tạo ra được đánh giá dựa trên rubric năm tiêu chí: Mô hình hóa, quy trình giải tích, phân tích biên, diễn giải thực tiễn và trình bày. Hai giáo viên môn Toán độc lập tham gia chấm điểm; độ tin cậy được kiểm chứng bằng hệ số Cohen’s Kappa và phân tích thống kê. Kết quả cho thấy, GPT-5 có ưu thế ở mô hình hóa, phân tích biên và trình bày nhưng còn hạn chế ở lập luận giải tích và diễn giải thực tiễn. Kết quả này cung cấp bằng chứng khoa học về tiềm năng và giới hạn của AI trong dạy học Toán, đồng thời gợi ý rằng AI nên được sử dụng như một công cụ hỗ trợ dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
Từ khóa: 
Trí tuệ nhân tạo
GPT-5
tối ưu hóa
bài toán thực tế
giáo dục Toán
Toán 12.
Tham khảo: 

[1] Awang, L. A., Yusop, F. D. & Danaee, M. (2025). Current practices and future direction of artificial intelligence in mathematics education: A systematic review. International Electronic Journal of Mathematics Education, 20(2), em0823. https:// doi.org/10.29333/iejme/16006

[2] Borah, P. (2024). A review of use of artificial intelligence in teaching and learning of mathematics. International Journal on Science and Technology, 15(4), 1–12. https://www.ijsat.org

[3] Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2018a). Chương trình Giáo dục phổ thông môn Toán (Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT). NXB Giáo dục Việt Nam.

[4] Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2018b). Chương trình Giáo dục phổ thông - Chương trình tổng thể (Thông tư 32/2018/ TT-BGDĐT). NXB Giáo dục Việt Nam.

[5] Du, W., Cao, Y., Tang, M., Wang, F. & Wang, G. (2025). Factors influencing AI adoption by Chinese mathematics teachers in STEM education. Scientific Reports, 15, 20429. https://doi.org/10.1038/s41598 025-06476-x

[6] Hwang, G.-J. & Tu, Y.-F. (2021). Roles and research trends of artificial intelligence in mathematics education: A bibliometric mapping analysis and systematic review. Mathematics, 9(6), 584. https:// doi.org/10.3390/math9060584

[7] Lee, S.-G., Lee, J. H., Nielsen, Y. L. & Ko, H. K. (2021). Case study of an online course on introductory mathematics for artificial intelligence. The Electronic Journal of Mathematics and Technology, 16(2), 93–106.

[8] Lew, H.-C. (2020). Artificial intelligence (AI) teacher education in Korea. SEAMEO Journal, 2, 119–128. Korea National University of Education.

[9] Lê Thị Hoài Châu & Nguyễn Thế Nhân. (2019). Assessment of 12th graders’ modeling competence in the theme-based teaching “Finding the maximum or minimum value of a function.” Ho Chi Minh City University of Education Journal of Science, 16(12), 891–906. http://journal.hcmue.edu.vn

[10] Mohamed, M. Z., Hidayat, R., Subair, N. N., Sabri, N. B. M., Mahmud, M. K. H. & Baharuddin, S. N. (2022). Artificial intelligence in mathematics education: A systematic literature review. International Electronic Journal of Mathematics Education, 17(3), em0694. https://doi.org/10.29333/iejme/12132

[11] Trần Như Kim & Bùi Anh Kiệt. (2024). Vận dụng mô hình hóa Toán học vào dạy học ứng dụng đạo hàm lớp 12. Journal of Educational Equypment: Applied Research, 2(323), 117–126. https://vjol.info. vn/index.php/tctbgd

[12] Nguyễn Huy Thao, Nguyễn Ngọc Giang, Phạm Huyền Trang, Nguyễn Thị Nga & Dương Minh Tới. (2024). Dạy học ứng dụng “Định lí Sin” vào giải các bài toán thực tiễn nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề Toán học cho học sinh trung học phổ thông. Vietnam Journal of Education, 24(3), 19–23. https://doi.org/10.31276/vje.2403

[13] Nguyễn Thông Minh & Nguyễn Thị Thúy An. (2023). Tổ chức dạy học môn Toán ở trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh. Tạp chí Khoa học Giáo dục Việt Nam, 19(7), 14–21. https:// doi.org/10.15625/2615-8957/12310703

[14] Tashtoush, M. A., Wardat, Y., AlAli, R. & Saleh, S. (2024). Artificial intelligence in education: Mathematics teachers’ perspectives, practices and challenges. Iraqi Journal for Computer Science and Mathematics, 5(1), 60–77. https://doi.org/10.52866/ ijcsm.2024.05.01.004

[15] Trần Vinh. (2020). Lập và sử dụng mô hình với hàm số phù hợp để giải các bài toán thực tế. Vietnam Journal of Education, 492(2), 16–21. https://doi. org/10.31276/vje.492

[16] UNESCO. (2025). Khung năng lực AI cho giáo viên (Phan Văn Quyết, dịch; Nguyễn Văn Giang, hiệu đính). UNESCO Publishing. https://doi.org/10.54675/ MDKU1457

[17] Ứng dụng ChatGPT trong dạy học Toán: Cơ hội và thách thức. (2024). Journal of Educational Equypment: Applied Research, 1(308), 22–33. www. tapchithietbigiaoduc.vn

Bài viết cùng số