KHUNG NĂNG LỰC TRÍ TUỆ NHÂN TẠO DÀNH CHO HỌC SINH PHỔ THÔNG VIỆT NAM

KHUNG NĂNG LỰC TRÍ TUỆ NHÂN TẠO DÀNH CHO HỌC SINH PHỔ THÔNG VIỆT NAM

Lê Anh Vinh vinhla@vnies.edu.vn Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, 101 Trần Hưng Đạo, phường Cửa Nam,Hà Nội, Việt Nam
Đỗ Đức Lân landd@vnies.edu.vn Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, 101 Trần Hưng Đạo, phường Cửa Nam,Hà Nội, Việt Nam
Nguyễn Hoài Nam namnh@moet.gov.vn Bộ Giáo dục và Đào tạo 35 Đại Cồ Việt, phường Bạch Mai, Hà Nội, Việt Nam
Lê Quang Quân quanlq@vnies.edu.vn Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, 101 Trần Hưng Đạo, phường Cửa Nam,Hà Nội, Việt Nam
Bùi Thu Hương huongbt@vnies.edu.vn Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, 101 Trần Hưng Đạo, phường Cửa Nam,Hà Nội, Việt Nam
Nguyễn Minh Hải hai.nguyen@uts.edu.au Đại học Công nghệ Sydney Sydney, Úc
Vũ Văn Luân vuvanluanftuk50@gmail.com Công ty Cổ phần công nghệ Giáo dục Xanh 814 Đường Láng, phường Láng, Hà Nội, Việt Nam
Lê Anh Lan lalan@unicef.org UNICEF Vietnam 304 Kim Mã, phường Ba Đình, Hà Nội, Việt Nam
Vũ Kim Chi cvu@unicef.org UNICEF Vietnam 304 Kim Mã, phường Ba Đình, Hà Nội, Việt Nam
Lương Đình Hải* luongdinhhai@vnies.edu.vn Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, 101 Trần Hưng Đạo, phường Cửa Nam,Hà Nội, Việt Nam
Tóm tắt: 
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng thể hiện vai trò quan trọng trong giáo dục với khả năng cá nhân hóa việc học, hỗ trợ giảng dạy và nâng cao chất lượng giáo dục. AI góp phần thúc đẩy công bằng giáo dục, đặc biệt với học sinh có nhu cầu đặc biệt và nâng cao khả năng tự học bằng cách phân tích dữ liệu để đưa ra các quyết định phù hợp. Tuy nhiên, việc ứng dụng AI trong giáo dục cũng đặt ra nhiều lo ngại như gian lận, giảm tương tác, rủi ro bảo mật và bất bình đẳng trong tiếp cận công nghệ. Các quốc gia trên thế giới đã đưa xây dựng khung năng lực trí tuệ nhân tạo và tích hợp AI vào chương trình quốc gia. Tại Việt Nam, một số nghiên cứu bước đầu ứng dụng AI trong giáo dục, tuy nhiên vẫn thiếu quy định, hướng dẫn sử dụng và tích hợp AI vào chương trình giáo dục phổ thông. Nghiên cứu này nhằm đề xuất Khung năng lực AI dành cho học sinh phổ thông phù hợp với bối cảnh Việt Nam. Bên cạnh đó, nghiên cứu này cũng gợi ý các cách ứng dụng AI trong quá trình học tập của học sinh. Kết quả nghiên cứu này là nguồn thông tin tham khảo hữu ích đối với các nhà quản lí giáo dục, các nhà giáo dục sử dụng hiệu quả AI trong bối cảnh nhà trường phổ thông.
Từ khóa: 
trách nhiệm
an toàn
đạo đức
vai trò con người
tính chủ động
rủi ro tiềm ẩn
Khung năng lực
trí tuệ nhân tạo.
Tham khảo: 

[1] Castelfranchi, C. (2013). Alan Turing’s “Computing Machinery and Intelligence”. Topoi, 32, 293–299. https://doi.org/10.1007/s11245-013-9182-y

[2] Cukurova, M., & Miao, F. (2024). AI competency framework for students. UNESCO Publishing. https://unesdoc.unesco.org/in/documentViewer. xhtml?v=2.1.196&id=p::usmarcdef_0000391105 &file=/in/rest/annotationSVC/DownloadWater markedAttachment/attach_import_be395de4- 719f-49fa-94f9-b0381426f8c 5%3F_%3D391105eng. pdf&locale=en&m ulti=tr ue&ark= /ark:/ 48223/pf 0000391105/PDF/391105eng.pdf#1 179_24_AI%20 students% 20E.indd% 3A.26558 %3A1690

[3] Hamilton, I. (2024). Artificial intelligence in education: Teachers’ opinions on AI in the classroom. https:// www.forbes.com/advisor/education/it-and-tech/ artificial-intelligence-in-school/

[4] Huỳnh, K., Huỳnh, H. T., & Huỳnh, N. N. H. (2024). Ứng dụng công cụ trí tuệ nhân tạo trong dạy học môn Tin học lớp 10 ở trường trung học phổ thông. Tạp chí Giáo dục, 24 (Số đặc biệt tháng 11), 185–191.

[5] IBM. (2024). What is artificial intelligence (AI)? https:// www.ibm.com/think/topics/artificial-intelligence

[6] Karakose, T., & Tülübas, T. (2024). School leadership and management in the age of artificial intelligence (AI): Recent developments and future prospects. Educational Process: International Journal, 13(1), 7–14.

[7] Knox, J., Wang, Y., & Gallagher, M. (2019). Artificial intelligence and inclusive education. Springer Singapore.

[8] Pataranutaporn, P., Danry, V., Leong, J., Punpongsanon, P., Novy, D., Maes, P., & Sra, M. (2021). AIgenerated characters for supporting personalized learning and well-being. Nature Machine Intelligence, 3(12), 1013–1022.

[9] Uyên, N. T. B., & Thanh, N. T. (2024). Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong can thiệp cho trẻ rối loạn phổ tự kỉ. Journal of Science Educational Science, 22(4), 365–373.

[10] Vân, Đ. T., Linh, P. Đ. T., Tiên, T. T., Quỳnh, P. T. N., & Bình, N. T. T. (2024). Trí tuệ nhân tạo và ứng dụng trong thiết kế video hỗ trợ dạy học môn Tự nhiên và Xã hội lớp 3. Tạp chí Khoa học và Công nghệ - Đại học Đà Nẵng, 69(5), 59–64.

[11] Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. (2024a). Hội thảo tham vấn chuyên gia “Khung năng lực trí tuệ nhân tạo cho học sinh phổ thông”. https://vnies.edu. vn/tin-tuc/tin-hoat-dong-cua-vien/19097/hoithao-tham-van-chuyen-gia-%E2%80%9Ckhungnang-luc-tri-tue-nhan-tao-cho-hoc-sinh-phothong%E2%80%9D

[12] Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. (2024b). Hội thảo tham vấn quốc gia “Khung năng lực trí tuệ nhân tạo cho học sinh phổ thông”. https://vnies.edu.vn/tintuc/hop-tac-quoc-te/19130/hoi-thao-tham-vanquoc-gia-khung-nang-luc-tri-tue-nhan-tao-chohoc-sinh-pho-thong

[13] Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. (2024c). Tập huấn “Khung năng lực trí tuệ nhân tạo dành cho học sinh phổ thông” cho giáo viên tại Hà Nội. https://vnies. edu.vn/tin-tuc/tin-hoat-dong-cua-vien/19121/taphuan-%E2%80%9Ckhung-nang-luc-tri-tue-nhantao-danh-cho-hoc-sinh-pho-thong%E2%80%9Dcho-giao-vien-tai-ha-noi

[14] Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. (2024d). Tập huấn Khung năng lực trí tuệ nhân tạo dành cho học sinh tại Kon Tum. https://vnies.edu.vn/tin-tuc/hop-tacquoc-te/19101/tap-huan-khung-nang-luc-tri-tuenhan-tao-danh-cho-hoc-sinh-tai-kon-tum

[15] Yim, I. H. Y., & Su, J. (2025). Artificial intelligence (AI) learning tools in K-12 education: A scoping review. Journal of Computers in Education, 12(1), 93- 131.

[16] Zhang, J., & Zhang, Z. (2024). AI in teacher education: Unlocking new dimensions in teaching support, inclusive learning, and digital literacy. Journal of Computer Assisted Learning, 40(4), 1871–1885

Bài viết cùng số