THỰC TRẠNG VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC TRONG DẠY HỌC SINH HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

THỰC TRẠNG VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC TRONG DẠY HỌC SINH HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

Trịnh Đông Thư trinhdongthu@gmail.com Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế 34 Lê Lợi, phường Phú Hội, Thành phố Huế, Việt Nam
Tóm tắt: 
Dạy học bằng phương pháp nghiên cứu khoa học là hướng tiếp cận phù hợp với các môn khoa học thực nghiệm, trong đó có Sinh học. Với phương pháp này, thực tiễn dạy học đã được vận dụng nhằm đáp ứng với yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông hiện hành. Trên cơ sở điều tra thực tiễn, đã ghi nhận một số ý kiến phản hồi khác nhau từ phía giáo viên. Xuất phát từ các nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan, giáo viên cũng đã gặp phải một số khó khăn và rào cản nhất định. Nghiên cứu đã hệ thống một số vấn đề rút ra từ thực tiễn điều tra, từ đó đề xuất hệ thống thí nghiệm và minh hoạ trong quy trình nghiên cứu khoa học đối với bước thực nghiệm trong dạy học nội dung “Hệ sắc tố quang hợp” thuộc bài “Quang hợp ở thực vật” của chủ đề 1 (Trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng ở sinh vật), phần Sinh học cơ thể - Sinh học 11 (Bộ Cánh Diều).
Từ khóa: 
nghiên cứu khoa học
phương pháp nghiên cứu khoa học
thực trạng
Thí nghiệm
dạy học Sinh học.
Tham khảo: 

[1] Alison J. Sammel. (2014). Science as a Human Endeavour: Outlining Scientific Literacy and Rethinking Why We Teach Science. Vol.5 No.10, June 2014. DOI: 10.4236/ce.2014.510098.

[2] Bộ Giáo dục và Đào tạo. (26/12/2018). Chương trình Giáo dục phổ thông môn Sinh học. Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT.

[3] Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2016). Teacher Professional Development in Outdoor and Open Learning Environments: A Research Based Model. Creative Education, Vol.7 No.10, Research Methods in Education (7th ed.). http://dx.doi.org/10.4236/ ce.2016.710144.

[4] Guy R. McPherson. (2001). Teaching & Learning the Scientific Method. The American Biology Teacher, Volume 63, Issue 4: 242-245. https://doi. org/10.2307/4451093.

[5] Huỳnh Thị Thúy Diễm, Nguyễn Kỳ Tuấn Sơn. (2021). Thực trạng nghiên cứu bài học và nghiên cứu khoa học của giáo viên trung học phổ thông tại Thành phố Cần Thơ. Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Cần Thơ, 57(2C), 184-194.

[6] İlbilge DÖKME, Semra BENZER. (2020). Special Topics in Science Education Research. Printing press Sonçağ Bisac. Code EDU037000. https://files.eric. ed.gov/fulltext/ED606084.pdf.

[7] Khưu Phương Yến Anh. (2024). Phát triển năng lực nghiên cứu khoa học cho học sinh trung học phổ thông trong dạy học phần Vi sinh vật và virus - sinh học lớp 10. Tạp chí Thiết bị Giáo dục, 314, tr.41- 43. https://vjol.info.vn/index.php/tctbgd.

[8] Lamanauskas V. (2007). Science Education as a Core Component of Educatedness. Problems of Education in the 21st Century (Science Education in a Changing Society), Vol. 1, p. 5-6

[9] Louis Cohen, Lawrence Manion and Keith Morrison. (2011). Research Methods in Education. First published 2007 by Routledge, 2 Park Square, Milton Park, Abingdon, Oxon OX14 4RN, Eighth Edition.

[10] Mai Sỹ Tuấn (Tổng chủ biên) - Đinh Quang Báo (Chủ biên). (2024), Sinh học 11, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội.

[11] Nguyễn Minh Anh Tuấn. (2023). Thực trạng triển khai hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kĩ thuật tại các trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang. Tạp chí Giáo dục, 23(17), tr.18- 25. https://tcgd.tapchigiaoduc.edu.vn/index.php/ tapchi/article/view/941.

[12] Nguyễn Phan Ngọc Ánh. (2023). Thực trạng phát triển năng lực nghiên cứu khoa học cho học sinh các trường trung học phổ thông Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. Tạp chí Thiết bị Giáo dục, 7, tr.110-112.

[13] Noel P. Gurwick, Marianne E. Krasny. (2001). Enhancing Student Understanding of Environmental Sciences Research. The American Biology Teacher (2001) 63 (4): 236-241. https://doi.org/10.2307/4451092.

[14] Richard J. Shavelson, Lisa Towne. (2002). Scientific Research in Education. National Research Council, Division of Behavioral and Social Sciences and Education, Center for Education, Committee on Scientific Principles for Education Research.

[15] Ronald D. Anderson. (2017). Reforming Science Teaching: What Research Says About Inquiry. Journal of Science Teacher Education Journal of Science Teacher Education, Volume 13, 2002 - Issue 1. https:// doi.org/10.1023/A:1015171124982.

[16] Thomas R. Cech. (2003). Rebalancing Teaching and Research. Journal of Science Vol 299, Issue 5604, p. 165. DOI: 10.1126/science.299.5604.165.

[17] Trịnh Đông Thư, Hoàng Xuân Thảo, Phùng Thị Bích Hoà, Nguyễn Thị Nha Trang. (2024). Vận dụng quy trình nghiên cứu khoa học trong dạy học chủ đề “Sinh học vi sinh vât”, Sinh học 10. Báo cáo khoa học về Nghiên cứu và Giảng dạy Sinh học ở Việt Nam - Hội Nghị Khoa học Quốc gia lần thứ 6. DOI: 10.15625/vap.2024.00.

[18] Trịnh Đông Thư, Hoàng Khánh Linh, Tôn Nữ Kim Chi, Nguyễn Thị Lộc, Trương Công Hội, Huỳnh Viết Thuận, Dương Thị Yến Hằng. (2024). Vận dụng phương pháp nghiên cứu khoa học trong dạy học nội dung “Quang hợp ở thực vật”, Khoa học Tự nhiên 7, Tạp chí Khoa học Giáo dục Việt Nam, Vol. 20, No. 12

Bài viết cùng số