KHẢ NĂNG NHẬN THỨC NGỮ ÂM TRONG CẤU TRÚC NĂNG LỰC TIỀN ĐỌC VIẾT: BẢN CHẤT VÀ BIỂU HIỆN CÁC MỨC ĐỘ PHÁT TRIỂN Ở TRẺ NÓI TIẾNG VIỆT

KHẢ NĂNG NHẬN THỨC NGỮ ÂM TRONG CẤU TRÚC NĂNG LỰC TIỀN ĐỌC VIẾT: BẢN CHẤT VÀ BIỂU HIỆN CÁC MỨC ĐỘ PHÁT TRIỂN Ở TRẺ NÓI TIẾNG VIỆT

Lê Thị Thanh Nhàn lttnhan@ued.udn.vn Trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng 459 Tôn Đức Thắng, phường Hòa Khánh, Thành phố Đà Nẵng, Việt Nam
Tóm tắt: 
Với việc ban hành Bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi theo Quyết định số 4222/QĐ-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, một số khía cạnh của nội dung giáo dục khả năng nhận thức ngữ âm cho trẻ mầm non lần đầu tiên được chính thức đề cập. Điều này đã mang lại những triển vọng mới về chất lượng giáo dục trẻ nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức cho giáo viên trong việc xây dựng chương trình và thiết kế các hoạt động giáo dục. Bằng phương pháp phân tích hệ thống, nghiên cứu này mô tả toàn diện bản chất của phạm trù khả năng nhận thức ngữ âm trong cấu trúc năng lực tiền đọc viết của trẻ em cũng như các biểu hiện cụ thể về mức độ phát triển của năng lực ở trẻ nói tiếng Việt, làm cơ sở cho việc thiết kế các kế hoạch giáo dục nhằm phát triển khả năng nhận thức ngữ âm, đáp ứng các chỉ số phát triển theo mong đợi của Chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi trong cơ sở giáo dục mầm non.
Từ khóa: 
Khả năng nhận thức ngữ âm
năng lực tiền đọc viết
giáo dục mầm non
trẻ nói tiếng Việt.
Tham khảo: 

[1] Anthony, J. L., Lonigan, C. J. (2004). The Nature of Phonological Awareness: Converging Evidence From Four Studies of Preschool and Early Grade School Children. Journal of Educational Psychology. Vol. 96, No. 1, 43–55.

[2] Bộ Giáo dục và Đào tạo. (13/4/2021). Chương trình Giáo dục mầm non. Ban hành kèm Thông tư số 01/ VBHN-BGDĐT.

[3] Bộ Giáo dục và Đào tạo. (27/12/2024). Bộ chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi. Ban hành kèm Quyết định số 4222/QĐ-BGDĐT.

[4] Brady, S., Fowler, A., Stone, B. & Winbury, N. (1994). Training phonological awareness: A study with inner-city kindergarten children. Annals of Dyslexia 44, 26–59 (1994). https://doi.org/10.1007/ BF02648154.

[5] Clayton, F.J, West, G., Sears, C., Hulme, C. & Lervåg, A. (2020). A Longitudinal Study of Early Reading Development: Letter-SoundKnowledge, Phoneme Awareness and RAN, but Not LetterSound Integration, PredictVariations in Reading Development. Scientific Studies of Reading, 24:2, 91-107.

[6] Grofcíková, S., Mácajová, & Monika. (2021). Rhyming in the context of the phonological awareness of pre-school children. CEPS Journal, Vol.11, N. 1, 115-138.

[7] Gunn, B. K., Simmons, D. C., & Kameenui, E. J. (2004). Emergent literacy: Synthesis of the research. Literacy: Major Themes in Education, 1, 359.

[8] Hoover, W.A. (2002). The importance of Phonemic Awareness in learning ro read. SEDL Letter Publisher

[9] Hulme, C., Crane, C.B, Carroll, J.M, Duff, F.J., & Snowing, M.J. (2012). The Causal Role of Phoneme Awareness and Letter-Sound Knowledge in Learning to Read. Psycological Science. DOI: 10.1177/0956797611435921. Source: PubMed.

[10] Stahl, S.A., Murray B.A. (1994). Defining phonological awareness and its relationship to Early reading. Journal of Educational Spychology, Vol 86, No.2, 221- 234.

[11] Treiman. R, Zukowski, A. (2001) Levels of Phonological Awareness. Phonological Processes in Literacy. Routledge. NewYork. https://doi. org/10.4324/9781315044439.

[12] Vũ Thị Thanh Hương, Tran, H. M., & Tran, N. B. T. (2016). Công cụ đánh giá kĩ năng đọc của học sinh đầu cấp và kết quả khảo sát thử nghiệm tại Việt Nam. Tạp chí Giáo dục, số đặc biệt, 107-188.

Bài viết cùng số